5.2   Onze ambities voor het beleidsveld recreatie
 

Recreatie en toerisme zien we als belangrijke thema's voor onze gemeente. We willen ons hierop meer profileren. We hebben hiervoor alle troeven in huis! We kunnen dit uiteraard niet alleen als gemeente doen en werken hier regiobreed aan. Daarnaast zijn we afhankelijk van de initiatieven die door de 'markt' geïnitieerd  worden.

Als gemeente zetten we ons op het gebied van recreatie & toerisme extra in voor:

  1. Stimuleren en uitnodigen van de recreatieve sector om te komen tot nieuwe initiatieven, verbreding en een kwaliteitsslag;
  2. Het waar mogelijk verbeteren van de routestructuren voor extensieve recreatievormen;
  3. Het versterken van recreatie in de Zuidrand van onze gemeente, tevens als onderdeel van recreatieve ontwikkeling van de gehele Zuidrand van de Hoeksche Waard;
  4. Promotie van onze gemeente en van de gehele Hoeksche Waard.  

1. Stimuleren recreatieve sector en startende ondernemers tot versterking, verbreding en kwaliteitsverhoging
Als gemeente willen we de Hoeksche Waard sterker profileren als toeristisch-recreatieve bestemming en tevens de recreatieve uitloopmogelijkheden voor onze inwoners verbeteren. De strategische ligging biedt hiervoor alle kansen: als 'groene long' in een verstedelijkte omgeving (met de 'achtertuin' grenzend aan de Randstad en de 'voortuin' aan Moerdijk / de Drechtsteden).

Van groot belang is om hierbij onderscheidend te zijn  ten opzichte van omliggende gebieden. Onze kracht wordt gevormd door de structuren van kreken en dijken, de ligging aan het water met haven en daaraan gerelateerde watersportmogelijkheden, de uitgestrekte natuurgebieden en het relatief hoge aantal monumenten en beeldbepalende panden. Dit moet in samenhang benut worden, zonder de waarden aan te tasten. In de regionale Visie Verblijfsrecreatie hebben we met elkaar afgesproken een gefaseerde ontwikkeling na te streven: 

  • in eerste instantie versterking van (kleinschalige) verblijfsrecreatie welke de dagrecreatie ondersteunt en bijdraagt aan de identiteitsversterking;
  • vervolgens inzetten op kwaliteitsverhoging en een meer 'marktconform' product van de bestaande recreatievoorzieningen;
  • en het aanvullen met nieuwe (verblijfsrecreatieve) voorzieningen om te komen tot een krachtige toeristische regio.

Kwaliteitsversterking door ondernemers kunnen we als gemeente niet afdwingen, dat is een natuurlijk proces, ingegeven door concurrentie, vraag en marktwerking. We streven ernaar om ons hierin faciliterend op te stellen waar mogelijk (binnen de wettelijke kaders), met een luisterend oor. Daarnaast nemen we hierin ook een actieve houding aan door het oprichten van een Recreatie Platform. Hieraan zullen de bestaande ondernemers deelnemen, waarin gezamenlijk gezocht wordt naar verbeterpunten en nieuwe kansen. Ook nieuwe initiatiefnemers kunnen bij dit Platform terecht voor informatie en zo nodig ondersteuning en advies.

We zien mogelijkheden gerelateerd aan 'landschapsbeleving', cultuur, natuur, water en agrotoerisme. Op het gebied van verblijfsrecreatie, zien we vooral kansen in kleinschalige vormen (zoals kamperen bij de boer, bed & breakfast). We dagen initiatiefnemers uit om met nieuwe concepten te komen, zoals het idee van de 'campererven' (www.campererf.nl). Een uitbreiding van het aantal overnachtingsplaatsen is essentieel voor het draagvlak voor toeristisch-receratieve voorzieningen. Daarnaast is de aanwezigheid van (goede) horecavoorzieningen een belangrijke randvoorwaarde voor het goed functioneren van dag- en verblijfsrecreatievoorzieningen. Specifiek op dit vlak, nodigen we ondernemers uit om met bijzondere initiatieven te komen voor de kern Strijensas, het centrumgebied van de kern Strijen (Kaai e.o.) en voor het buitengebied (al dan niet gekoppeld aan bestaande (agrarische) bedrijven) langs recreatieve wandel-, fiets- en ruiterroutes.

Recreatieve ontwikkelingen zijn echter niet overal in gelijke mate mogelijk, hiervoor verwijzen we graag naar het bestemmingsplan en de inrichtingsprincipes die in de regionale Structuurvisie en onderdeel 6 van deze lokale structuurvisie verankerd zijn.

 

2. Versterken en aanvullen routestructuren
De extensieve recreatievormen willen we verder ondersteunen, zeker omdat ook de eigen bewoners daar ook in hoge mate van profiteren. Belangrijk voorbeeld hiervan zijn de uitlooproutes vanuit het dorp (dorpsrondje) en de aan die routes gelegen rust-/picknickplaatsen. In regionaal verband en ook door de provincie zijn plannen ontwikkeld voor fietspaden, de knooppunten en de daaraan te relateren recreatieve voorzieningen. Deze worden deels bekostigd in het provinciaal Fietspadenplan. We hebben aandacht voor de veiligheid van de routes op de dijken, waar nog sprake is van vermenging met autoverkeer. Dit vraagt echter ook om een mentaliteitsverandering bij de weggebruikers!
Ook de bereikbaarheid en routestructuren vanuit de omgeving moeten tegen het licht gehouden worden. In regionaal verband wordt de mogelijkheid van transferia onderzocht, bijvoorbeeld bij 's Gravendeel, waar dan de auto achtergelaten wordt en op de fiets of te voet van het landschap genoten kan worden.

Aanvulling van routestructuren is wenselijk voor paardrijden en voor kanovaren. Gerelateerd aan het toenemende paardenbezit, zijn ruiter- en menroutes en daaraan gerelateerde voorzieningen (zoals een overnachtingsplek voor ruiters met paard) kansrijk. De komende periode onderzoeken we in regionaal verband de haalbaarheid en het verloop van eventuele ruiterpaden. Kanovaren is mogelijk in sommige delen van de waterstructuren, bijvoorbeeld in de Oeverlanden. Knelpunt ligt echter in de verbindingen tussen de verschillende delen waarop gevaren kan worden. Daarnaast geldt specifiek voor de Oeverlanden, dat de toegang / entree 'per kano' naar dit gebied niet veilig en praktisch is. In de polders leveren duikers beperkingen op. Als gemeente onderzoeken we ook hiervoor de mogelijkheden om dit te verbeteren met de betrokken partijen (zoals het waterschap) en mogelijke initiatiefnemers.

Algemeen doel is het vergroten van de beleefbaarheid en toegankelijkheid van het landschap, door het aan elkaar rijgen van landschappelijk- en cultuurhistorisch aantrekkelijke elementen en gebieden. De regio streeft naar 'het uitbouwen van dijken tot groene zones in het landschap, met extra ruimte voor recreatieve functies, verbrede landbouw, landelijk wonen (op beperkte schaal) en langzaam verkeer. Doel is om het unieke dijkenpatroon van de Hoeksche Waard verder uit te bouwen tot een recreatieve structuur en om de landschappelijke en cultuurhistorische kwaliteiten actief te versterken, met het behoud van de waterkerende functie'. Dit onderschrijven wij binnen de financiële en ruimtelijke mogelijkheden.

3. Extra accent op versterken recreatie in Zuidrand gemeente en Hoeksche Waard als geheel
De zuidrand van onze gemeente grens aan het Hollandsch Diep. Een deel van dit gebied is door Staatsbosbeheer, in samenspraak met de samenleving het natuur- en recreatiegebied Oeverlanden ontwikkeld (de APL-polders). Grenzend aan de kern Strijensas ligt een jachthaven, die op dit moment een barrière vormt tussen het dorp en het Hollandsch Diep. De jachthaven functioneert goed, maar heeft momenteel geen meerwaarde voor Strijensas. Bij de lichtopstand ligt een van de weinige directe fysieke relaties tussen het dorp en het water. Een pareltje is de luchtwachttoren ten oosten van Strijensas. De Mariapolder was onderdeel van de nog aan te leggen Ecologische Hoofdstructuur, deze maakt hier echter geen onderdeel meer van uit en kan nu voor ander gebruik ingezet worden (met respect voor de waarden).

In de Regionale Structuurvisie is de gehele Zuidrand van de Hoeksche Waard als een integraal gebiedsontwikkelingsproject aangewezen. Dit moet in regionaal verband opgepakt worden. Als gemeente Strijen hebben we hierin een voortrekkersrol. Ter voorbereiding hierop benoemen we in deze lokale structuurvisie onze visie op 'ons deel' daarvan. De Regionale Structuurvisie ziet voor de Zuidrand de volgende elementen: uitbreiden overnachtingsplaatsen; uitbreiden jachthaven- en aanlegcapaciteit; bijzondere publieksvoorzieningen; natuur- en recreatieontwikkeling in de buitenpolders (zoals de Mariapolder) en bijzondere woonmilieus aan het water. Strijensas wordt net als Piershil gezien als een te versterken recreatief knooppunt. Specifiek van belang voor onze gemeente is het zoekgebied (de ster op de kaart) dat aangeduid is voor een verblijfsrecreatieve voorziening in de Zuidrand van onze gemeente.

Uitgangspunten formuleren samen met de bewoners van Strijensas en omgeving 
Om voor dat 'zoekgebied verblijfsrecreatieve voorziening' en de Zuidrand als geheel, de randvoorwaarden en de daadwerkelijke mogelijkheden te onderzoeken, hebben we in mei 2011 een werkbijeenkomst met de bewoners georganiseerd. Hier zijn drie redelijk extreme scenario's besproken om de bandbreedte aan mogelijkheden te kunnen bepalen.

De kern Strijensas is pittoresk, met waardevolle elementen zoals de sluis, de ophaalburg de 'oude dame' en beeldbepalende panden. Tegelijk speelt er een leefbaarheidsvraagstuk, met name ingegeven door de vergrijzing en ontgroening, gecombineerd met de schaalvergroting van voorzieningen. Hierdoor heerst het gevoel in de gemeenschap, dat de leefbaarheid en levendigheid van het dorp zich in een neergaande spiraal begeeft. Recreatieve ontwikkelingen kunnen levendigheid brengen en door de grotere aanloop van recreanten ook de leefbaarheid versterken. Bijvoorbeeld door de nieuwe horecavoorzieningen, recreatieve voorzieningen die ook voor de bewoners aantrekkelijk zijn, mogelijkheden voor vakantie-/bijbaantjes voor de jeugd. Hierdoor kunnen wellicht een aantal jonge gezinnen voor het dorp behouden blijven (of is er mogelijk sprake van nieuwvestiging), waardoor de basisschool open kan blijven. Belangrijke voorwaarde voor de gemeenschap, is dat er niet meer hinder voor het dorp ontstaat in de vorm van autoverkeer door het dorp en geparkeerd 'blik'. Daarnaast moeten de landschappelijke waarden en de gemeenschap gerespecteerd worden. Bij voorkeur dienen recreatieve ontwikkelingen daarom voor de dorpsbewoners op enige afstand van het dorp te geschieden. Via deze link is het verslag van de werkbijeenkomst met de dorpsbewoners in te zien. Het beeld hierna is een globale vertaling van de wensen en ideeën van de bewoners op de discussieavond.        

Door de ligging ten opzichte van verstedelijkte gebieden in Noord-Brabant en Zuid Holland, gecombineerd met de grote aantrekkingskracht, zijn er veel mogelijkheden. Die waarden leveren tegelijkertijd ook de randvoorwaarden waarmee rekening gehouden dient te worden bij het initiëren, faciliteren en ontwikkelen van recreatiegerelateerde initiatieven. 

'Strijensas op vleugels', 'avontuurlijke voorpost in de natuur'
Wij nodigen bestaande en nieuwe recreatieondernemers van harte uit om ideeën te ontplooien, welke respect tonen voor de natuur-, cultuurhistorische en ook sociaal-maatschappelijke waarden van het gebied èn waardoor de verkeersoverlast niet toeneemt. Onderstaande visiekaart vormt voor ons het inspiratie- en afwegingskader (als u er dubbel opklikt, opent zich een groter formaat). Uitgangspunt is dat eventuele planvorming voor de Mariapolder als één samenhangend geheel plaatsvindt: het gebied kan niet opgedeeld worden. Een eventuele ontwikkeling van verblijfsrecreatie - met een omvang van tussen de 50 en 100 recreatieeenheden- in het gebied (met respect voor de gemeenschap Strijensas), dient gekoppeld te zijn met een kwaliteitsinvestering voor het gehele gebied. Hierbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan speelnatuur voor de kinderen in Strijensas en wandelroutes voor de bewoners in het algemeen. Als gemeente initiëren we zelf geen projecten op dit vlak. Wel zetten we ons actief in door over de haalbaarheid van onze visie, gesprekken aan te gaan met betrokken partijen en door passende initiatieven te (be)geleiden. Via deze link is een indicatieve beschrijving op te halen van de mogelijke toekomstige recreatie in de Zuidrand van Strijen, met als onderdeel een mogelijkheid voor verblijfsrecreatie met een omvang tussen de 50 en 100 recreatieeenheden.   



4. Promotie Strijen en Hoeksche Waard in het algemeen ten opzichte van de omgeving
In regionaal verband wordt gestreefd naar een sterkere profilering van het 'toeristisch recreatief product' Hoeksche Waard. Oorspronkelijk speelde hierin de titel Nationaal Landschap een sleutelrol. Het naar alle waarschijnlijkheid wegvallen van deze status in de Rijksstructuurvisie, maakt dat de kernkwaliteiten meer de drager zullen zijn van die profilering. Als gemeente willen we hieraan ons steentje bijdragen, bijvoorbeeld door in het gebied Oeverlanden de ontwikkeling van een informatiepunt mogelijk te maken. Met wellicht ook een educatatieve functie voor scholen, zoals informatievoorziening over de bijzondere wijze van 'oogsten' en het op traditionele wijze verwerken van wilgentenen (rijshout), welke hier nog op kleine schaal plaatsvindt. Hierover gaan we in gesprek met Staatsbosbeheer. Door de regio is het Marketing- en Promotieplan 2008 - 2013 opgesteld.

In het algemeen heeft Strijen in de Hoeksche Waard een bijzondere positie, die we meer in de schijnwerpers willen plaatsen: de oudste gemeente in de regio met de meeste monumenten, waarvan er al zeer veel opgeknapt zijn.

Voor het overige beleid voor 'recreatie', zie: