5.10.4   Kern Oene - Centrum - Omschrijving
 
Vormgeving Materiaal en kleur Detaillering Beschrijving Beschrijving Beschrijving

Omschrijving
In dit deelgebied onderscheiden de noordwestelijke en zuidoostelijke bebouwingslinten zich van het historische dorpshart.

Historische dorpsgebied
Het historisch dorp Oene is georganiseerd langs de Dorpsstraat met als centrum de markante dorpskerk. De nog volop aanwezige oorspronkelijke agrarische bedrijven (weliswaar vaak gerenoveerd) uit de tweede helft van de negentiende en het begin van de twintigste eeuw, gebouwd nabij het dorpshart, geven het dorpsgebied een sterk traditioneel karakter. Dit wordt versterkt door veel groen en een eenheid in het kleur- en materiaalgebruik. De vroegere bedrijfsvormen variëren van eenvoudige hallenhuistypes met een nok haaks op de weg tot rijk opgezette hallenhuizen met een dwarsfront (T-boerderijen) haaks op de weg zodat het bedrijfsgedeelte evenwijdig aan de weg staat. Het dwarsfront is meestal een latere aanbouw met een strenge uitstraling en imposante allure. Twee parallelle Hallenhuizen op een erf komen ook voor zonder dat de ene, qua vorm en massa, ondergeschikt is aan de andere. Ze kunnen ook in de loop der tijden verbonden zijn door een lage bebouwing met plat dak. Kleine aanbouwen, erkers en uitbouwen zijn niet zeldzaam en verstoren het beeld niet.
De gebouwen zijn opgetrokken uit een donkerrode baksteen in staand verband met een donkerbruine plint of trasraam (vaak gescheiden van het opgaand metselwerk d.m.v. een rollaag). Het trasraam kan ook gepleisterd zijn en is dan grijs. De raamopeningen zijn voorzien van brede rollagen (een strek en een kop). De kozijnen alsmede het houtwerk, eenvoudig of met fijne ornamenten, zijn wit of crème. Bij de rijkere woningen zijn de voordeuren versierd en voorzien, boven de goot, van een dakkapelletje. De deuren en luiken zijn donkergroen. De gewolfde zadeldaken zijn gedekt met donkergrijze tot antracietkleurige pannen.

Rondom het dorpshart en langs de uitgaande wegen bevinden zich kleinschalige vrijstaande woningen. Ze kunnen als archetype worden omschreven en ze dateren meestal uit de jaren ’20/’40. Kenmerkend zijn de steile daken met meestal antracietkleurige dakpannen (oranje pannen zijn een uitzonderling), de bakgoten met forse overstek en de kleine erkers. Het opgaand metselwerk is donkerbruinrood en het houtwerk is wit.

Historische bebouwingslinten
In de naoorlogse jaren (’50 en ’60) en in de jaren ’70 hebben zich langs de radiale wegen kleine ontwikkelingen voorgedaan. Hiervan is het belangrijkste voorbeeld de lintbebouwing aan de noordwestelijke en zuidoostelijke richtingen van de Dorpsstraat. De bebouwing uit de jaren ’50 en ’60 heeft een laag met bewoonbare kap (zadeldak haaks op de weg en met donkergrijze pannen) en is opgetrokken uit bruinrood metselwerk. De kozijnen zijn wit evenals de windveren en houten onderdelen. Eind jaren ’60 en in de jaren ’70 zijn één en tweelaagse woningen gebouwd. Gerealiseerd in lichtkleurige metselwerk (rood en grijsgeel), hebben ze als kenmerk het gebruik van hout in donkerbruine kleuren (kozijnen en randen). De nokrichting is meestal haaks op de weg, soms evenwijdig. In het noordwestelijke gedeelte van het lint staat de bebouwing in de rooilijn van de reeds bestaande gebouwen. Dit is niet het geval in het zuidoostelijke deel. De aanwezigheid van een commerciële functie met felle kleuren en een moderne opzet in het noordwestelijke lint nabij de ingang van Oene vanuit Epe verstoort het rustige beeld.

Kernkwaliteiten
Het behoud van het karakter van de historisch gegroeide dorpshart en lintbebouwing is van groot belang voor de identiteit van het dorp Oene. Het beleid is gericht op behoud en waar nodig versterking van de ruimtelijke karakteristiek. Deze komt vooral tot uitdrukking in het kleinschalige en individuele karakter van de bebouwing. Dit dorpshart is van cruciale betekenis voor Oene en heeft bijzondere waarden op het gebied van cultuurhistorie. Daarom zijn de meeste straten in het dorp aangemerkt als beeldbepalende structuur. Ook veel panden vallen binnen de categorie waardevolle en beeldbepalende ojecten. In het bijzonder wordt aandacht gevraagd voor ingetogenheid van commerciële functies en reclames.