29.29.5   Het ruimtelijk karakter van Waalre: middelste laag
 

De gemeente Waalre heeft een totale oppervlakte van ongeveer 2.219 hectare en er wonen 16.482 inwoners. De gemeente heeft twee grotere kernen; Aalst en Waalre. Aan de noordzijde wordt de gemeente begrensd door de A2 en de gemeente Eindhoven. Aan de westkant stroomt de Dommel van België naar Den Bosch en ten oosten strekt zich De Groote Heide en het Leenderbos uit; een groot bos en heidegebied. Aan de zuidzijde grenst de gemeente Waalre aan de gemeente Valkenswaard waarmee zij verbonden is via de N69. De gemeente heeft een landelijk, groen karakter door de vele bos- en natuurgebieden en het open Kempische landschap.

Lagenbenadering
De gebiedsanalyse van de gemeente Waalre is opgezet volgens de lagenbenadering. Voor het opbouwen van een toekomstvisie is het nodig duidelijkheid te krijgen over hoe de gemeente er ruimtelijk voorstaat: hoe is de gemeente opgebouwd, hoe is dat zo gekomen, welke kwaliteiten kent de gemeente, en op welke wijze kunnen deze kwaliteiten worden benut? 
Dit geschiedt via de lagenbenadering waarbij de bevindingen vanuit de analyse worden beschreven in drie lagen, namelijk de onderlaag, de middelste laag en de bovenste laag.
In de onderlaag wordt gekeken naar de ondergrond, zoals de bodem, geomorfologie, water, ecologie en cultuurhistorie. In de middelste laag wordt beschreven welke infrastructuur aanwezig is. Bij de bovenste laag, occupatie, wordt gekeken naar alle invloeden van de mens op het landschap. Deze drie lagen staan in constante verbinding met elkaar en richten zich op elkaars waarden en kwaliteiten.

De middelste laag: netwerken
In de middelste laag, de netwerklaag, is de huidige structuur van (spoor)wegen en ecologische verbindingszones opgenomen. Hieronder is het kaartbeeld van de analyse van de middelste laag opgenomen, daarna een korte beschrijving.

Infrastructuur wegen
De historische wegstructuur in het gebied bestaat uit twee verschillende typen, namelijk, de spinnenwebvormige wegen ook wel de esdorpstructuur genoemd en daarnaast de Eindhovenseweg (N69), welke zich kenmerkt door een kaarsrechte ligging in het landschap. Met name de webachtige ontsluitingsstructuur is kenmerkend voor de Kempen. Parallel aan de Eindhovenseweg (N69) ligt de oude spoorbaan Eindhoven-Hasselt die tot 1959 in gebruik was en daarna werd opgeheven. De twee parallel gelegen infrastructurele werken passen goed in de noord-zuid gerichte morfologische lijnen in het landschap, maar zijn een afwijking op de esdorpstructuur van de overige wegen. Het dorp Aalst wordt ontsloten door de N69 die dwars door het dorp heen loopt. Verder zijn de beide dorpen Aalst en Waalre met elkaar verbonden door middel van een oostwest corridor. Net buiten de gemeentegrens liggen twee grote wegen, de A2 en de A67 die de gemeente Waalre aan de noord- en westzijde begrenzen.

Natuur
De meeste natuurgebieden in de gemeente Waalre vallen binnen de EHS. Deze natuurgebieden bestaan voornamelijk uit bossen, heide en vennen. Aan bestaande natuur heeft Waalre circa 600 ha bos en heide ter beschikking. Daarnaast ligt een achttal vennen die allemaal bijdragen aan een verhoging van de natuurwaarde. De EHS in de gemeente Waalre is op te delen in; natte hoofdstructuur, op de plek waar de beken in het beekdal stromen, struweel vogel gebieden en amfibieën reptielen gebied. Ongeveer de helft van de ecologische hoofdstructuur betreft ook Natura-2000 gebied. Natura 2000 gebied bestaan uit gebieden die zijn aangewezen in het kader van de Europese vogel- en habitatrichtlijnen. De laaglandbeken de Dommel en de Tongelreep zijn eveneens beide aangemerkt als Natura 2000 gebied, evenals een deel van Achtereind. Deze gebiedjes zijn onderdeel van het grotere Natura 2000 gebied dat wordt gevormd door het Leenderbos, de Groote Heide & De Plateau.

- klik hier voor de analyse van de onderlaag (onderdeel 29.29.6)
- klik hier voor de analyse van de bovenste laag (onderdeel 29.29.4)

Bronnen

Bronnen GIS;
GIS data, provincie Noord-Brabant, (2011). http://www.provinciaalgeoregister.nl/georegister/