4   Voorzieningen
 
Introductie
Het thema voorzieningen is breed, het heeft zowel betrekking op sociaal-maatschappelijke en culturele voorzieningen (zoals scholen, dorpshuizen, sport, sociale samenhang in het algemeen) én op de commerciële voorzieningen (zoals winkels, horeca en leisure). Voor het thema recreatie en vrije tijdsbesteding hebben we een apart hoofdstuk opgesteld.

Voorzieningen in het algemeen zijn van het grootste belang voor de leefbaarheid en de woon- en leefkwaliteit in onze gemeente. In het algemeen hebben we als gemeente met name een faciliterende rol ten opzichte van de organisaties en instellingen die deze voorzieningen bieden. Deze faciliterende rol uit zich in het bieden van de juridisch-planologische mogelijkheden en daarnaast hebben we voor veel typen voorzieningen een subsidiërende rol. Uiteraard zijn er ook wettelijke taakstellingen en hebben we beleidsambities rondom verschillende typen voorzieningen, waarvoor we als overlegpartner en soms ook initiator optreden. Sommige voorzieningen zijn zo belangrijk dat we als gemeente ook financiële ondersteuning bieden.

In de bijlagen hebben we een globale beschrijving opgenomen van de voorzieningenstructuur in Waalre. In deze structuurvisie zijn de algemene hoofdlijnen van beleid verankerd. Voor de uitwerking verwijzen we graag naar de opgestelde/in ontwikkeling zijnde beleidsnota`s, zoals de Detailhandelsvisie Waalre, maar ook de Centrumvisie Waalre-dorp en het onderzoek "Den Hof ......volop kansen!". Voor de niet-commerciele voorzieningen verwijzen we graag naar het rapport 'Volop ruimte voor de buitensport'.

   

Mening en algemene waardering samenleving 
Uit enquetes en straatinterviews blijkt dat men zich veilig voelt in Waalre. Het is goed wonen en de basisvoorzieningen zijn aanwezig. Uitbreiding van winkelvoorzieningen is voor de meeste mensen niet nodig. Het funshoppen doet men in de andere gemeenten. De meeste inwoners geven ook aan dat zij geen bruisend uitgaansleven verwachten in de gemeente. Er mag op de markt in Waalre wel wat horeca komen. Leefbaarheid wordt voor een belangrijk deel bepaald door de sociale samenhang, het gemeenschapsgevoel. De inwoners kunnen daar zelf een actieve rol in vervullen. De meningen zijn verdeeld over het kunst en cultuuraanbod in de gemeente. 

Trends
De provincie Noord-Brabant voorspelt een groei van het aantal 55-plussers met 70% in de provincie. Ook de bevolking van Waalre vergrijst (maar krimpt nog niet!). Dit heeft gevolgen voor onder andere het gebruik en instandhouding van voorzieningen in de gemeente. Andere relevante trends hebben te maken met de individualisering van de samenleving en schaalvergroting. Individualisering leidt bijvoorbeeld tot behoefte aan andere vormen van sportbeoefening. Door schaalvergroting komt met name het voorzieningenaanbod (zoals winkels) in de kleine kernen onder druk te staan. Dit is een trend die overal in Nederland (en ook daarbuiten) plaatsvindt en is niet te keren. De samenleving wordt steeds mobieler en daarnaast biedt de digitale infrastructuur veel kansen. Kleine, van oorsprong zelfstandige en `zelfvoorzienende` dorpen veranderen naar woondorpen. Ondanks deze verandering blijft er in de dorpen sprake van een sterke sociale binding en cohesie. Van belang voor het behoud van de sociale cohesie is een ontmoetingsplek, buiten op het plein of binnen. Sport en cultuur zijn hiervoor van belang. We zien een belangrijke kans in het behouden van voorzieningen, door het zoveel mogelijk te clusteren, slim combineren en (organisatorisch) samenvoegen/afstemmen van voorzieningen.

Hoofdlijnen en rode draad ontwikkelingsrichting thema voorzieningen
Het thema voorzieningen is breed, het is niet eenvoudig om in een aantal punten de hoofdlijnen weer te geven op dit beleidsveld. We geven per type voorziening een korte beschrijving. 

  • Winkelvoorzieningen: behoud van een winkelcentrum voor in ieder geval de dagelijkse boodschappen in beide dorpen. 
  • Sport- en recreatieve voorzieningen: behoud van de voorzieningen voor de basissporten, de gemeente is faciliterend hiervoor. Met betrokken partijen wordt gezocht naar oplossingen voor noodzakelijke besparingen en het benoemen van verantwoordelijke partijen voor het beheer. 
  • Onderwijs: realiseren van brede scholen in de dorpen, streven naar een zo breed mogelijk gebruik en functies welke ook een (financiele) drager kunnen zijn.
  • Zorgvoorzieningen: als gemeente streven we naar behoud van 2 zorgcomplexen, in ieder dorp een.

Het beleid voor voorzieningen is uitgewerkt in vier vormen van beleid: