8.9.1   Centrum Brunssum
 

Typering
Het huidige centrum van Brunssum wordt gevormd door ‘Het Ei’ als belangrijkste gebied. Hieronder valt het gebied rondom de Kerkstraat, Raadhuisstraat, Koutenveld, Ir. op de Kampstraat en pastoor Savelbergstraat. Het Ei vormt in meerdere opzichten het hart van Brunssum en is als stedenbouwkundige structuur een herkenbaar overtuigend en sterk element. Het gebied heeft een hoge concentratie van winkels. Daarnaast bevinden zich ook kantoren met een baliefunctie (uitzendbureaus, banken) en horecagelegenheden. Het Ei heeft een sterk steenachtig karakter. Een uitzondering is het binnengebied in de noordwestelijke hoek

Het centrum van Brunssum heeft zich ontwikkeld tot verzorgingskern voor de omgeving. Hierdoor is veel van de oorspronkelijke dorpse bebouwing verdwenen. Incidenteel komen nog fraaie oude panden uit het begin van de 20e eeuw voor. Het huidige centrum ‘Het Ei’ is vooral in de jaren '60 en '70 gevormd en draagt hiervan de duidelijke kenmerken. De nieuwe bebouwing sluit niet altijd even goed aan op de historische karakteristiek van de Kerkstraat. Ook onderling bestaat er een groot verschil in vormgeving en architectuur. De diversiteit in bebouwing is in het centrum dan ook erg groot. Het gebied heeft een stedelijke uitstraling gekregen.

Toekomstwaarde
De toekomstwaarde geeft een indicatie van de situatie van het gebied bij ongewijzigd beleid. Deze toekomstwaarde van het gebied wordt bepaald door de mate van duurzaamheid, aanpasbaarheid en beheerbaarheid. Naarmate de toekomstwaarde lager is, neemt het risico dat in de toekomst problemen ontstaan toe.  De toekomstwaarde van dit gebied wordt als volgt beoordeeld. (lees hier meer over de betekenis van onderstaande begrippen locatie, functie, omgeving en gebouw) 

Risico's

In de huidige situatie functioneert het zuidelijk deel van het Ei redelijk tot goed. In het noordelijk deel daarentegen, het deel van de Kerkstraat ten noorden van de Wilhelminastraat is sprake van leegstand. Alhoewel hier waarschijnlijk meerdere oorzaken aan ten grondslag liggen, is de ruimtelijke structuur hier deels debet aan.

Klik hier voor een overzicht van de risicokaart voor alle gebieden bij ongewijzigd beleid.

Sterk aan het Ei zijn met name:
• Centrale ligging in Brunssum.
• Overwegend heldere verkeerstechnische structuur.
• Redelijk tot goed parkeeraanbod voor het huidig winkelaanbod.

Zwakke punten zijn:
•Onduidelijke stedenbouwkundige structuur door niet passende bebouwing op specifieke plaatsen.
• Weinig openbaar verblijfsgebied binnen de winkelpromenade.

Deze locatie maakt deel uit van het Masterplan Centrum. Klik hier voor de bijbehorende kaart.  

Hoofdkeuze

Met het Masterplan kan het Ei uitgroeien tot een zeer aantrekkelijk winkelhart voor Brunssum en omstreken. Met een strategisch gekozen fasering kunnen snel zichtbare ingrepen worden gerealiseerd, die een positieve impuls veroorzaken op private initiatieven.

Noodzakelijke handelingen
Op basis van de doelstellingen is een stedenbouwkundig concept ontwikkeld dat de basis vormt voor het plan. Het concept bestaat uit de volgende onderdelen:
1. Ring
Een hoge rug van gebouwen aan de rand van het Ei. Hiermee wordt de gekozen verkeersstructuur, de periferie, ondersteund. Door de rug van bebouwing is de vorm van het Ei duidelijk herkenbaar. De rug schermt ook de drukte van het verkeer af van het binnengebied met de winkelpromenade.
2. Extra toegang
Evenwichtige verdeling van toegangen tot het Ei. Dit leidt tot een extra toegang tot het Ei vanuit het Koutenveld. Immers in de huidige situatie is aan de noordwestzijde over een te lange lengte het Ei niet toegankelijk hetgeen in belangrijke mate bijdraagt tot de problemen in het noordelijk deel van het Ei.
3. Pleinvorming
Toevoeging van een extra plein als onderdeel van de winkelpromenade. Hiermee wordt een extra en aantrekkelijk element geďntroduceerd gericht op verblijf en activiteit. Het nieuwe plein wordt gesitueerd aan de doorgetrokken Wilheminastraat die voornoemde extra ontsluiting van het Ei vormt. Met dit plein ontstaan een meer evenwichtige verdeling van stedenbouwkundig aantrekkelijke elementen over het gehele Ei.
4. Torens / Poorten
Markering van de radialen vanuit het Ei door accenten in de bebouwing. Concreet; een extra laag of verbijzondering op de bebouwing aan weerszijde van de toegangsweg tot het Ei. Hiermee is voor het verkeer rondom het Ei helder afl eesbaar wanneer zich een toegang aandient.
5. Bouwblokken
Met de doorgetrokken Wilhelminastraat ontstaan 6 min of meer even grote bouwblokken. Uitbouw van de bestaande structuur tot deze blokken leidt tot een helder onderscheid tussen het representatieve winkelpromenade gebied aan de buitenzijde van de blokken versus de binnenterreinen die deels privaat deels publiek zijn. Indien publiek betreft het parkeervoorzieningen. Aan de rand van het Ei vormt de
voornoemde “rug” de buitenzijde van de bouwblokken.
6. Gaten vullen
Om voornoemde blokken overtuigend te ontwikkelen is een vrijwel aaneen gesloten bebouwing noodzakelijk. Belangrijke bestaande gaten of lage halfopen bebouwing dient hiervoor te worden aangepast dan wel vervangen.
7. Doorwaadbaarheid
Een goede routing is essentieel voor het winkelcentrum. Van de 6 nieuwe bouwblokken binnen het Ei kunnen er 4 (deels) publieke parkeerplaatsen herbergen. Daarnaast zijn er de belangrijke parkeervoorzieningen aan weerszijde van het Ei namelijk het Koutenveld en de nieuwe parkeerplaats voor de toekomstige Brede School. Vanuit iedere parkeerplaats dient de bezoeker in meerdere richtingen zicht en toegang te hebben tot het winkelpromenade gebied aan de buitenzijde van de bouwblokken. Dit kan door voetgangersdoorgangen in de wanden van de bouwblokken op te nemen. Met de toevoeging van de doorgangen aan de bestaande structuur ontstaat een winkelhart met een zeer hoge doorwaadbaarheid voor de voetganger.
8. Winkelplint versus Woonrug
Binnen het Ei vormen winkels en commerciële ruimten de begane grondlaag ofwel de plint. Daarboven is ruimte voor wonen met een stedelijk profi el. Het betreft appartementen gericht op de voorzijde ofwel de winkelpromenade. De achterzijde ziet uit op het binnengebied van het blok. De rand van het Ei wordt gevormd door de rug waarin uitsluitend woonfuncties zijn gevestigd. Het betreft appartementsgebouwen aangepast op de verkeersintensiteit en de ruimtelijke situatie. Bij voldoende aantallen
woningen rondom het bouwblok wordt het haalbaar een dek te creëren boven de parkeervoorziening binnen het blok. Hiermee wordt de kwaliteit van de woonomgeving sterk verbeterd hetgeen een zeer positieve impuls zal geven aan de uitstraling van het Ei als geheel.

Relatie met hoofdlijnen van beleid
1) Creëren gunstige omgeving voor voorzieningen;
2) Het bieden van een bereikbaar en compleet pakket aan voorzieningen;
3) Zorg dragen voor een prettig woon-, werk- en leefklimaat