Een deel van de woningvoorraad is kwalitatief en kwantitatief in zodanige staat dat aanpassen van deze woningen technisch en/of financieel niet in verhouding staat tot het te realiseren woongenot en een daarbij passende marktwaarde (huurprijs en/of onroerend goed waarde). Sloop en vervangende nieuwbouw is hiervoor een mogelijke oplossing.

Beleid

Daar waar bestaande woningen onvoldoende mogelijkheden bieden om op marktconforme wijze aanpassingen en doorontwikkeling mogelijk te maken, zijn we bereid medewerking te verlenen aan sloop, al dan niet gevolgd door vervangende nieuwbouw. Het gaat dan om mutaties ten behoeve van wijkverbetering met behoud van de karakteristieken van de woonwijken.

Hoewel de gemeente Brunssum grote ambities heeft om de herstructurering van woonwijken aan te pakken, ligt het initiatief en de primaire verantwoordelijkheid voor sloop en vervangende nieuwbouw bij de eigenaar. Veelal is dit een woningbouwvereniging. In goed overleg met de gemeente worden deze projecten gerealiseerd. Hiervoor zullen sloopfondsen opgericht worden. In dit kader wordt een beroep gedaan op de plaatselijke woningcorporaties om een bijdrage te leveren aan transformaties van woningen, bijvoorbeeld door het aankopen van minder courante woningen en deze inpandig aan te passen naar een meer gewenst woningtype (starterswoning, seniorenwoning ten behoeve van verhuur).

In wijken die kenmerkend zijn voor Brunssum, zoals de tuinwijken, gaan we terughoudend om met sloop en vervangende nieuwbouw. Dit zijn de wijken die behoren tot het beschermd Dorpsgezicht en de gemeentelijke beschermde wijk rondom de Mercuriusstraat ("Oostenrijkse woningen". Voor deze wijken geldt wel dat het samenvoegen van woningen wordt nagestreefd met behoud van de aanwezige waarden. Op deze kaart staan de gebieden die behoren tot het beschermd Dorpsgezicht.

De beleidsrichtingen per wijk waaraan op de lange termijn gedacht wordt, zijn als volgt:

Brunssum-West
- Portieketagewoningen slopen en vervangen door grondgebonden woningen, o.a. ter plaatse van het Treebeekplein;
- Aantrekken van jonge gezinnen uit de mijnwijk naar nieuwe grondgebonden woningen in centrumplan Treebeek;
- Het aandeel gestapelde bouw nabij voorzieningen voor ouderen vergroten (luxere zorgappartementen);
- Kleine woningen in mijnwijk geschikt maken/houden voor starters en een deel vergroten voor gezinnen door samenvoegen.
- Samenvoeging van woningen in mijnwijk om mix in prijsklassen te bereiken;
- Wanneer gebouwd gaat worden in Amstenraderveld II (reserveringslocatie) dan wordt gedacht aan duurdere grondgebonden woningen ( in lage dichtheid en even-tueel met zorgvoorzieningen) ter bevordering van de doorstroming en om een evenwichtige mix in woningdifferentiatie te bereiken in de wijk;
- t.a.v. Masterplan Treebeek: nieuwbouwlocaties buiten centrumplan onderzoeken of andere niet-woonfuncties mogelijk zijn, dan wel realisering op lange termijn uitgesteld kan worden gezien de krimpopgave.

Brunssum-Noord:
- Bestaande hoogbouwflats deels transformeren naar lagere gestapelde bouw of naar grondgebonden woningen dan wel door interne verbouwing omvormen naar duurdere (levensloopbestendige) woningen, ter bevordering van een evenwichtige mix in de wijk;
- Kleine woningen in mijnwijk (Heufke, Rozengaard) geschikt maken/houden voor starters (goedkope huur/koopwoningen) en een deel vergroten voor gezinnen (gemiddelde koopwoningen) door samenvoegen;
- Door samenvoeging van woningen in mijnwijken wordt een mix in prijsklassen bereikt;
- Beperkt toevoegen van duurdere koopwoningen aan de rand in groene omgeving, waardoor doorstroming op gang komt;
- t.a.v. de bestaande portieketagewoningen bestaan twee opties;
1. Grotendeels slopen en eventueel vervangen door grondgebonden (koop)woningen teneinde gezinnen met kinderen aan te trekken;
2.  Beperkt behouden/opknappen voor starters/jongeren, afhankelijk van ligging.
-Klingbemden en de Kling behouden voor gezinnen en hogere inkomensgroepen.

Brunssum-Oost
- Samenvoeging van kleine woningen in mijnwijken (Schuttersveld, Oude Egge) tot koopwoningen in middenklasse, om concentratie van lage inkomens te doorbreken;
- t.a.v. de bestaande portieketagewoningen bestaan twee opties;
1. Grotendeels slopen en plaatselijk vervangen door grondgebonden woningen in middensegment (huur en/of koop);
2.  Beperkt behouden/opknappen voor starters/jongeren, afhankelijk van ligging.
- Op Gen Hoes behouden voor starters en jonge gezinnen in goedkope huur/koop segment;
- Kleikoelen deels herstructureren en deels terugbrengen naar groene corridor (verbindingszone Brunssummerheide en Schutterspark);
- Oeloven aantrekkelijk houden voor gezinnen;
- In Brunssum-Oost zorgwoningen gekoppeld aan verpleegvoorzieningen realiseren, ten behoeve van de bestaande bevolking o.a. om doorstroming te bevorderen - bijvoorbeeld op voormalige Atrium-locatie.

Brunssum-Zuid
- vergroten van woningen door samenvoeging in Langeberg, waardoor mix in prijsklasse bereikt wordt (koopwoningen in middenklasse);
- woningen in de Struiken aantrekkelijk houden voor jonge gezinnen;
- woningen aanpassen aan zorgbehoefte en daardoor doorstroming bevorderen;
- aantrekkelijk houden Vondelstraat voor hogere inkomens.

Brunssum Centrum
- Het accent ligt in het centrum op huisvesting senioren met bijbehorende voorzieningen, maar ook woningen voor starters/jongeren om levendigheid in centrumvoorzieningen te behouden. Gezinnen met kinderen zullen voornamelijk buiten het winkelgebied (’t Ei) een plek kunnen krijgen, waar portiek-etagewoningen worden vervangen door grondgebonden woningen (in midden huur- en koopklasse). 
- Mix in prijsklassen bewerkstelligen: toevoegen van vooral goedkope koopwoningen en gemiddelde/goedkope huurwoningen voor aantrekken starters/jongeren.
- t.a.v. de bestaande portieketagewoningen bestaan twee opties;
1. Grotendeels slopen;
2.  Beperkt behouden/opknappen voor starters/jongeren, afhankelijk van ligging.
- t.a.v. Masterplan Centrum wordt per locatie bezien of verdunning mogelijk is, dan wel realisering naar langere termijn uitgesteld kan worden, gezien de krimpopgave.

Relatie met beleid Parkstad

De meest wezenlijke ontwikkeling in Parkstad Limburg is de herstructurering van het stedelijk gebied en daarbij het anticiperen op demografische ontwikkelingen en verandering van de bevolkingssamenstelling. Vandaar de afspraak ‘herstructurering gaat voor uitbreiding’. Dit betekent voor Parkstad dat er volop gebouwd moet worden om de veranderende consument te bedienen, maar dat dit hoofdzakelijk een kwalitatieve vervangingsopgave betreft.

In de visie ""lekker thuis in Parkstad Limburg"" zijn indicatieve herstructureringsgebieden van Brunssum aangegeven. Het betreft locaties in Centrum-Noord, Zuid-Oost Brunssum en West-Brunssum. Deze staan hier vermeld.

-Naar verwachting zullen medio 2009 de resultaten bekend zijn van de gemeenschappelijke herstructureringsopgave voor geheel Parkstad.

Vooruitlopend hierop hanteert Brunssum de volgende beleidsrichtingen om te voldoen aan haar herstructurerings cq. sloopopgave:

1. Masterplan Centrum:
- sloop van ca. 309 woningen in gestapelde bouw
- sloop van ca. 36 grondgebonden woningen
Om de centrumvorming te versterken en een meer evenwichtige mix te bereiken in de woningdifferentiatie zullen er  ca. 271 (levensloopbestendige) appartementen worden toegevoegd en ca. 135 grondgebonden eengezinswoningen.
Saldo: ca. + 61 woningen; er zullen méér appartementen (minder courant) gesloopt worden dan er worden teruggebouwd, terwijl er méér grondgebonden woningen worden teruggebouwd dan er worden gesloopt. De gemiddelde woningdichtheid zal dus afnemen.

2. Masterplan Treebeek:
- sloop van 328 woningen ( hoofdzakelijk portiek-etagewoningen)
- (ver)nieuwbouw van 206 woningen ( hoofdzakelijk grondgebonden eenge-zinswoningen)
Saldo: ca. -122 woningen; er zullen méér appartementen (minder courant) ge-sloopt worden dan er worden teruggebouwd, terwijl er méér grondgebonden woningen voor in de plaats komen.
De gemiddelde woningdichtheid zal dus fors afnemen.

Naast de bovengenoemde majeure planontwikkelingen, waarvoor de realiseringsfase reeds in gang gezet is, zet Brunssum op termijn ook in op herstructurering van een aantal andere woongebieden:

3. Beschermde Gezichten:
- Door de aanwezigheid van veel kleine woningen in deze wijken (die niet meer voldoen aan de huidige woonwensen), streeft de gemeente naar sa-menvoeging van grondgebonden woningen, zonder dat de ruimtelijke karakteristiek verloren gaat. Hierbij is de inzet van de plaatselijke woningcorporaties een belangrijke vereiste. Door aankoop van naast elkaar gelegen woningen door de corporatie ( in samenwerking met de gemeente) bestaat de mogelijkheid  een grotere en gewenste koopwoning te realiseren in het middensegment. Hierdoor wordt meer variatie in woningdifferentiatie bereikt.
Saldo: op deze wijze zal er een verdunning in de woningdichtheid plaatsvinden, die op termijn ca. 5 à 10 % reductie in woningaantallen zal kunnen opleveren. Hiervoor zal tevens financiële ondersteuning worden ingeroepen bij provincie en rijk.

4. Portiek-etagewoningen:
Naast de portiek-etagewoningen in het Centrum en het hart van Treebeek zullen ook de (niet-courante) portiek-etagewoningen in de wijken West, Noord en Oost op termijn gesloopt gaan worden al of niet gevolgd door (ver)nieuwbouw. Per locatie zal worden bezien of er vervangende nieuwbouw mogelijk is ( te denken valt aan grondgebonden woningen in lage dichtheid, dan wel een bedrijfsmatige invulling in lage milieucategorie, dan wel een groene invulling als aanvulling op aanwezige groenstructuren),
Saldo: de gemiddelde woningdichtheid zal fors afnemen. Op termijn zal dit voor het totaal aan portiek-etagewoningen ca.  50% reductie in woning-aantallen opleveren.

5. Hoogbouw in de wijk Noord:
De betreffende galerijflats in ca. 15 verdiepingen leveren een zeer eenzijdig wo-ningbeeld cq. weinig woningdifferentiatie in de wijk. Om een meer evenwichti-ge mix te verkrijgen wordt op termijn gestreefd naar een herstructurering van dit woningtype. Er kan gekozen worden voor het terugbrengen van de bouw-hoogte door bijvoorbeeld een (dak)terrasvormige opbouw aan te brengen, dan wel een inpandige verbouwing toe te passen, waardoor de galerij-indeling wordt vervangen in een woningverdeling rondom meerdere stijgpunten. Ook is vervanging door een grondgebonden woningtype denkbaar. Tevens zal een transformatie in zorgappartementen realistisch zijn.
Saldo: de gemiddelde woningdichtheid zal fors afnemen. Op termijn zal dit voor het totaal aan galerij-appartementen ca. 30% reductie in woningaantallen opleveren.

Ruimtelijke doorwerking
De concrete woongebieden waar de gemeente in beginsel geen actieve rol wenst te spelen met betrekking tot ontwikkeling of herstructurering, maar ontvankelijk is voor initiatieven uit de markt, zijn :

1. Centrumplan Brunssum met als deelplannen: Dorpsstraat (3 locaties)
2. Amstenraderveld II;
3. Treebeek-Noord: Emma Schoenfabriek;
4. Treebeek-Zuid: Essent-terrein;
5. Franciscusschool e.o.;
6. Achter de Put: Kruisbergstraat (gestapelde bouw);
7. Lemmender: Henri-Dunantstraat (gestapelde bouw);
8. Oeloven: Op gen Hoes;
9. De Kleikoelen;
10. De Struiken: van Ruijsdaelstraat.

Uitvoering van dit beleid

De uitvoering van dit beleid is opgenomen in de Uitvoeringsparagraaf 

Ander beleid

De andere beleidskeuzen voor wonen zijn:

Beleid op hoofdlijnen;
Passend woningaanbod voor lokale bevolking;
Realisatie kwalitatief goede en levensloop bestendige woningen.

Kaartbeelden Klik hier voor een overzicht van de woongebieden. Klik hier voor een overzicht van alle gebieden.