Ambitie ruimtelijk karakter
Het is niet eenvoudig een onderscheid te maken tussen elementen waarvoor we een basisverantwoordelijkheid voelen en elementen waarvoor we de ambitie formuleren om ons verder voor in te zetten. De beleidskeuzen en integrale zonering zoals in vorige paragraaf 'de gemeentelijke basisverantwoordelijkheid voor het behoud van het ruimtelijk karakter' benoemd, zien we als onze 'plicht' en beschouwen we tegelijkertijd óók als onze ambitie waarvoor we ons extra in willen en zullen spannen. Dit doen we uiteraard graag samen met de betrokken andere partijen als de grondeigenaren, ondernemers, landschapsbeheerders en waterschappen.

Instrumentarium
Als gemeente Westerveld hebben we een instrumentarium voor het dichterbij brengen van de doelstellingen op het gebied van 'ruimtelijk karakter, ruimtelijke kwaliteit en belevingswaarde landschap’, namelijk een Landschaps ontwikkelingsplan (met bijlagerapport LOP), een Beeldkwaliteitsplan Buitengebied, Kadernota Buitengebied, de beleidsdocumenten op het gebied van cultuurhistorie (Erfgoedverordening, cultuurhistorische waardenkaart, archeologische beleidsadvieskaart) en natuurlijk de geldende bestemmingsplannen. Daarnaast beschikken we over een (herziene) Welstandsnota. Hierin zijn hoofdstuk 5 en bijlage 8 van de welstandsnota ingetrokken en vervangen door welstandsbeleid voor het gebied van de Maatschappij van Weldadigheid, vanwege de beleidsuitgangspunten ten aanzien van Belvedere. Bijzondere aandacht dient er te worden geschonken aan de instandhouding van de beschermde dorpsgezichten binnen de gemeente, inclusief belangrijke zichtlijnen op die dorpsgezichten, vanuit het buitengebied dan wel binnen de bebouwde kom zelf.

Wanneer we als gemeente gronden niet in eigendom hebben of geen samenwerkingsrelatie hebben met (institutionele) partijen, kunnen we in ieder geval regie voeren via de bestemmingsplannen. Voor waardevolle open ruimten binnen kernen (of waardevolle zichtlijnen; zie hierboven) die niet in eigendom zijn van de gemeente, nemen we bijvoorbeeld een aanduiding op ter bescherming van de karakteristieke openheid.

Voor ontwikkelingen die niet binnen het bestemmingsplan passen in het buitengebied, kunnen onder voorwaarden landschappelijke tegenprestaties worden gevraagd. Hiervoor verwijzen we graag naar de Kadernota Buitengebied (pagina 13), waarin een stappenplan opgenomen is.

In het algemeen geldt, dat randvoorwaarden voor de (ontwikkelings)mogelijkheden voor functies in het buitengebied, in belangrijke mate voortvloeien uit het landschap: de waardevolle kenmerken en landschappelijke verscheidenheid die behouden en waar mogelijk versterkt moet worden. Met inachtneming van deze randvoorwaarden krijgen de landbouw en de natuur de ruimte om zich verder te ontwikkelen. Tevens zal de recreatie, die in economisch opzicht een belangrijke plaats inneemt binnen de gemeente, de nodige ruimte krijgen. Voor de beekdalen geldt dat, als uitwerking van de Omgevingsvisie, er een integrale visie wordt voorbereid voor herstel en bestendiging van de natuurlijke en waterstaatkundige functies van deze waterlopen (Beekdalenvisie 2030).  De ontwikkeling van de andere functies zoals wonen, niet-agrarische bedrijvigheid etc., mag niet ten koste gaan van de sturende functie landschap.

Ambities op het gebied van duurzaamheid
Duurzaamheid is in onze ogen van belang voor een goede ruimtelijke kwaliteit. Om hierop regie te kunnen voeren als gemeente hebben we in 2012 de Beleidsnota Duurzaam Westerveld vastgesteld. Met duurzaamheid doelen we op de continue zoektocht naar een gezond evenwicht tussen economie, ecologie en sociale cohesie (profit, planet, people). In de beleidsnota geven we aan wat we zelf als bedrijf kunnen doen op het gebied van duurzaamheid in onze eigen bedrijfsvoering. Daarnaast hebben we vier onderwerpen uitgewerkt waarmee we andere partijen willen stimuleren en faciliteren duurzamer te handelen:

• van WKO naar energiestap, waarbij we als gemeente aan partijen een subsidie verstrekken wanneer ze een energiescan willen verrichten of een energiemaatwerkadvies willen laten opstellen. Bijvoorbeeld met warme koude opslag (WKO) kan een pand hoger op de ladder van energielabel komen;
• biomassa; Drents-Friese Wold: waarbij we aanhaken op een traject van de provincie Drenthe. Op dit moment loopt een inventarisatie van bedrijven die hieraan willen deelnemen. Daarnaast wordt geïnventariseerd bij welke partijen rondom het DFW biomassa vrijkomt;
• Green Key; Dit is een keurmerk voor bedrijven in de toerisme- en recreatiesector in de markt voor vergader- en congreslocaties, die serieus en controleerbaar bezig zijn met duurzaamheid. De provincie Drenthe heeft een subsidieregeling voor bedrijven die hieraan meewerken. Als gemeente Westerveld hebben we de ambitie, vijftien bedrijven het Green Key label te laten behalen. Deze bedrijven zullen we begeleiden, onder andere bij het opstellen van een bedrijfsanalyse en maatregelenplan;
• voorlichting; Als gemeente willen we hiervoor extra menskracht losmaken en voorlichtingsmateriaal opstellen, waarbij we ernaar streven aan te haken op campagnes en projecten van andere organisaties waardoor werk met werk gemaakt kan worden.

Daarnaast is er een beleidsnota in voorbereiding inzake ruimtelijke randvoorwaarden voor het gebruik van zonnepanelen, windmolens en biogasinstallaties. Doel van de gemeente is  om een facetbestemmingsplan vast te stellen waarin in elk geval de plaatsing van grondgebonden zonnepanelen als bestemming mogelijk wordt gemaakt. De uitgangspunten gaan in op de ruimtelijke mogelijkheden van en toetsingscriteria voor het produceren en gebruiken van duurzame energie.

Vervolgens heeft de gemeenteraad op 23 oktober 2013 een motie aangenomen om Westerveld vrij te houden van de (proef)boringen naar en eventuele winning van schaliegas. Dit omdat de risico’s onvoldoende bekend zijn voor de volksgezondheid en voor de waterhuishouding in de gemeente, en omdat de gevolgen van deze (proef)boringen voor de diepe bodemlagen, de bodemstabiliteit en voor de natuur en het milieu in het algemeen nog allerminst volledig en eenduidig in beeld zijn gebracht.

Tenslotte zal onder geleide en afhankelijk van een eventueel toenemende behoefte invulling gegeven worden aan de uitbreiding van het afvalbrengstation aan de Oeveraseweg met ruim 2 ha.

Voor de overige onderdelen en hoofdkeuzen rondom het beleidsveld 'ruimtelijk karakter, ruimtelijke kwaliteit en belevingswaarde' verwijzen we graag naar de volgende onderdelen: 

• introductie en hoofdlijnen van beleid voor het ruimtelijk karakter;
• de gemeentelijke basisverantwoordelijkheid voor het behoud van het ruimtelijk karakter;
• benutten van de kansen voor het versterken het ruimtelijk karakter;
• bedreigingen voor het behoud van het ruimtelijk karakter.