Naam: Zorgvlied

Dorpstype: woondorp, een buurtschap

Hoofdfunctie en eventuele accenten: hoofdfunctie is wonen, daarnaast is er veel recreatie aanwezig.

Aantal inwoners: circa 160

Kenmerken en ligging: dorp ten noordwesten van Diever en ten noordoosten van Vledder, in engere zin ten noordwesten van Wateren en ten noorden van Doldersum tegen de Drents-Friese grens. Op de Franse kaart (1811-13) ligt ongeveer op de plek van het latere Zorgvlied de plassengroep de Waterse Poel. De plaats ontleent haar naam aan het verdwenen pand Huize Zorgvlied. Zorgvlied ligt in het werkgebied van de Maatschappij van Weldadigheid, opgericht in 1818. Ook in dat jaar werd hier het Landbouwkundig Instituut van deze organisatie gebouwd. Hier werden ambtenaren opgeleid voor leidinggevende functies binnen de Maatschappij om de armen uit de steden in de koloniën om te vormen tot kleine boeren. In 1859 werd de school opgeheven en verkocht aan De Ruyter de Wildt, een nazaat van Michiel Adriaanszoon de Ruyter. Het pand kwam later in gebruik als gasthuis. Na een grondige verbouwing in 1978 bestaat het nu uit vier bejaardenwoningen, naast de huidige katholieke kerk. In 1904 werd een houten kapel, Obadja, gebouwd door de Vereniging tot Behartiging van de Godsdienstige Belangen. Dit is nu de wit gekleurde Hervormde Obadjakerk. Aan de dorpsstraat staat ook het ‘Amsterdamse Huis’. Dit pand is in onderdelen per tram vervoerd van Amsterdam naar Zorgvlied en vervolgens met kruiwagens naar de plaats van herbouw getransporteerd.
De geschiedenis van het koloniedorp Zorgvlied gaat terug tot het begin van de negentiende eeuw. In 1818 werd de Maatschappij van Weldadigheid eigenaar van het landgoed Groot en Klein Wateren, waartoe ook het latere Zorgvlied behoorde. In 1823 werd daarvoor het Landbouwkundig Instituut opgericht waar mensen opgeleid werden tot leidinggevende binnen de kolonies. In 1859 werd het instituut, dat stond aan de huidige Dorpsstraat in Zorgvlied, gesloten en de Maatschappij verkocht haar bezittingen in deze regio. Noordelijk van het dorp bevindt zich een oude landweer. De landweer stamt waarschijnlijk uit de late middeleeuwen en heeft globaal op de provinciegrens gelegen. Tussen de weg van Zorgvlied naar Elsloo en het Aekingerzand is een deel nog in zeer goede staat. Een landweer is een opgeworpen aarden verdedigingswal. Deze wal diende om mens en dier tegen te houden. Deze aarden wal is zeer waarschijnlijk een (klein) onderdeel geweest van de Friese waterlinie geweest. Deze waterlinie bestond voornamelijk uit schansen. Bij onraad werd het lage deel tussen de Linde en de Tjonger onder water gezet. Deze linie heeft in de 80-jarige oorlog en het rampjaar 1672 dienst gedaan. Zorvlied valt weliswaar buiten de invloedsfeer van het UNESCO-nominatiedossier, maar het ontstaan is onlosmakelijk verbonden met de Maatschappij van Weldadigheid en moet als belangrijk ‘attribute’ voor het nominatiedossier worden gezien.

De kern is gelegen in de zone landbouw, natuur en recreatie.

Ontwikkelingen omtrent wonen: er is sprake van een harde capaciteit voor 12 woningen

Dorpsvisie: nee

Klik voor ontsluiting via de kaart