29.2.19   Dorpspaspoort Vledder
 

Naam: Vledder

Dorpstype: voorzieningendorp.

Hoofdfunctie en eventuele accenten: naast de hoofdfunctie wonen, is een grote diversiteit aan voorzieningen aanwezig, waaronder een zwembad, een bibliotheek, sporthal (welke deels zelfstandig is) en een supermarkt.

Aantal inwoners: circa 1960

Kenmerken en ligging: esdorp gelegen ten westen van Diever en Dwingeloo, ten noorden van Havelte en ten noordoosten van Steenwijk (Ov.). Ten noorden ervan liggen de Vledderesch en de Vledderhof en de gelijknamige boerderij, ten noordoosten het weidecomplex Vleddermade, ten zuidoosten de Vledderlanden tegen de Vledder Aa of Vledderdiep en ten westen het Vledderveld.

Vledder wordt vermeld vanaf 1404. De plaatsnaam betekent: moerassig land; vledder, vleder = moerasveen. Vledder is het moederdorp van Nijensleek. Het veengebied van Nijensleek werd eind 13e eeuw - begin 14e eeuw verdeeld onder de gewaarde erven van Vledder. Tussen 1818 en 1826 werd in die gemeente 2500 ha woeste grond opgekocht door de Maatschappij van Weldadigheid. Ondanks adviezen om de bedrijfsgrootte te verdubbelen in de na 1821 aangekochte heidevelden en venen in onder andere de marke van Vledder, werd hierop niet ingegaan. De plaats is op haar beurt een dochter van Diever.

Belangrijk landmark is de Johannes de Doperkerk (15e eeuw) op het Lesturgeonplein (vernoemd naar de predikant en auteur Alexander Lodewijk Lesturgeon), maar ook de relatie van Vledder met de in 1818 opgerichte Maatschappij van Weldadigheid. Door het werk van de Maatschappij van Weldadigheid kreeg de predikant van Vledder ook de zorg voor de nieuwe bewoners van Frederiksoord. Het aantal rooms-katholieken in Vledder nam omstreeks 1840 door de Maatschappij sterk toe. Dat leidde tot een tweetal nieuwe parochies: Wilhelminaoord (1845) en Wateren-Zorgvlied (1854).

Het dorp breidde zich na 1850 in oostelijke richting uit. De kern bestaat uit twee brinken, Grote en Kleine Brink, beiden begroeid met eiken, met ertussen het voormalige gemeentehuis. Op de Grote Brink ligt een grote zwerfkei (1903) van 17 ton, die hier in 1945 is geplaatst als oorlogsmonument voor de slachtoffers van WO II. Aan de noordwestrand van het dorp staan nog enkele barakken van het vroegere werkkamp Vledder. Na WO II werd het een kamp voor dienstweigeraars, die hier 2,5 tot 4 jaar verbleven. Men werd ingezet bij de ontginning, later in de schoenmakerij, drukkerij en boekbinderij. De algemene begraafplaats ligt buiten het dorp. Het oudste gedeelte heeft een hoge cultuurhistorische waarde, inclusief het baarhuisje en het lijkwagenhuisje.

De kern is gelegen in de zone landbouw, natuur en recreatie. Vledder vormt door haar voorzieningen de ideale uitvalsbasis voor bezoekers van de voormalige kolonie van de Maatschappij van Weldadigheid (Frederiksoord en Wilhelminaoord).

Ontwikkelingen omtrent voorzieningen: verzelfstandigd dorpshuis en daarnaast wordt een intramurale zorgvoorziening gerealiseerd met bijbehorende woningen (100). 

Ontwikkelingen omtrent wonen: uitbreiding is mogelijk in het project Vledder Noord waar ca. 100 woningen gerealiseerd kunnen worden (zachte capaciteit).

Ontwikkelingen omtrent recreatie: aan de zuidwestkant van Vledder is een gebied  met een recreatieve potentie. De huidige recreatieve waarde van dit gebied kan door de aanwezigheid en de koppeling met een UNESCO-Werelderfgoedstatus voor Frederiksoord-Wilhelminaoord worden versterkt.
Vanwege beschermd dorpsgezicht Frederiksoord-Wilhelminaoord gelden voor ontwikkelingen wel ruimtelijke kaders waar zorgvuldig mee gewerkt moet worden. 

Dorpsvisie: ja, recente dorpsvisie Vledder opgesteld, via deze link in te zien.

Informatie en/of projecten:

Vledder Noord

Klik voor ontsluiting via de kaart