Naam: Lhee

Dorpstype: woondorp, het is een buurtschap.

Hoofdfunctie en eventuele accenten: hoofdfunctie is wonen.

Aantal inwoners: circa 255

Kenmerken en ligging: Lhee is een esdorp noordoostelijk van Dwingeloo. Tot 1812 vormde het markegebied van Lhee samen met die van Dwingeloo één schultambt, een rechtsgebied onder leiding van een schulte. De westgrens van de marke van Lhee loopt tegenwoordig dwars door de oostelijke nieuwbouwwijken van Dwingeloo en ligt ter hoogte van de straten Nijstad en Weverslaan. Ten zuiden van beide dorpen liggen de Noord Lheeder-es en de Zuid Lheeder-es, erboven langs de Dwingeler Stroom de Lheedermade. Ten zuiden van de es strekt zich het Lheederzand uit, een groot bosgebied ten noorden van de Dwingeler Heide. Lhee komt voor in dezelfde akte uit 1181 die bij Dwingeloo wordt beschreven. De akte vermeldt dat het klooster te Ruinen de boerderij het ‘Baldinghus’ in Lede had gekocht voor 60 marken. Lhee heeft een belangrijke, globale rol gespeeld in de ontwikkeling van de radioastronomie. De radiotelescoop aan de Oude Hoogeveensedijk is omvangrijk gerestaureerd en nu in gebruik door amateur-astronomen. Het astronomisch instituut ASTRON is nog steeds in Lhee gevestigd. Bij zandafgravingen in 1953 werd aan de zuidkant van Lhee de fundamenten gevonden van een middeleeuws gebouwtje, waar mogelijk graan voor de heffing van belasting werd opgeslagen. Aardewerkscherven dateren het bouwsel, een zogenaamde spieker, in de tijd rond 1200. De fundamenten kunnen worden bezocht. De voormalige bijschool van Lhee staat model voor de schoolgebouwen van omstreeks 1800. In 1953 werd het schooltje steen voor steen afgebroken en overgebracht naar het Openluchtmuseum in Arnhem, waar het in oorspronkelijke vorm weer werd opgebouwd. De bebouwing van Lhee bestaat voornamelijk uit onregelmatig geplaatste boerderijen en is grotendeels geconcentreerd rond de ‘Tieshof’ en de aansluitende brink, genaamd de ‘Tellegies’ (een ‘telg’ of ‘telling’ is een jonge eik). Het cluster wordt benadrukt door drie rijksmonumentale boerderijen die allen met oog voor cultuurhistorie gerestaureerd zijn. Het oude Noord-Lhee ligt aan de straat de ‘Hoge Haar’; de nieuwe parallelweg met bebouwing uit ca. 1860 is de huidige doorgaande straat naar Dwingeloo. Samen met Lheebroek vormt het buurschap een marke.

De kern is gelegen in de zone landbouw, natuur en recreatie. Het dorp ligt aan de rand van het Dwingelderveld.

Dorpsvisie: nee

Klik voor ontsluiting via de kaart