Naam: Geeuwenbrug. Beschouwd in combinatie met Eemster. Dit is vanuit cultuurhistorisch perspectief niet geheel te onderbouwen het zijn immers een lint- en een kanaaldorp met ieder een geheel eigen dynamiek. Functioneel is er echter wel sprake van een noemenswaardige samenhang, waardoor ze tezamen functioneren als een dynamisch dorp.

Dorpstype: dynamisch dorp

Hoofdfunctie en eventuele accenten: naast de hoofdfunctie wonen, is in Eemster een openbare basisschool aanwezig en in Geeuwenbrug een ondersteund buurthuis. Er is bedrijvigheid en werkgelegenheid aanwezig in de recreatie.

Aantal inwoners: circa 390 (Eemster circa 140)

Kenmerken en ligging: de oorspronkelijke naam van het dorp is Krommevoord of Krommevoordschebrug. Door het dorp stroomde een beekdal: de Lake. Deze werd vanaf het begin van de 17e eeuw gebruikt voor de afvoer van turf in eenvoudige schepen. De Lake werd gekruist door de landroute Steenwijk-Groningen, door een voorde bij de bocht van het riviertje. De Lake zorgde ook voor ontwatering van het veengebied. Door de onregelmatige waterstand en de grillige loop van de Lake was het niet goed genoeg bevaarbaar. Het kwam voor dat er onenigheid ontstond tussen turfschippers, als ze met hun bootjes bekneld raakten in de bocht. De beek werd daarom gekanaliseerd en er kwam een brug in plaats van de voorde. Door deze kanalisatie werd de naam Krommevoordschebrug vervangen door Geeuwenbrug. Na 1850 ontwikkelde zich bij de brug een lintbebouwing aan de oostzijde van het kanaal. In het begin stelde dit niet veel voor, het begon met een aantal verspreide plaggenhutten en keuterijtjes. Ten oosten van Geeuwenbrug in het Leggelderveld, liggen aan de Vorrelvenen in de Voortse (een verwijzing naar de oude naam van Geeuwenbrug) Zandduinen de restanten van de voormalige Frieslandlinie: een stelsel van tankgrachten en loopgraven uit WWII die in 2011 in het kader van het landschapsherstelproject Dwingeloo en omgeving omvangrijk zijn hersteld. Deze tankgracht liep oorspronkelijk helemaal van Zwolle naar Delfzijl. Kenmerkende landmarks zijn de brugwachterswoning aan de Rijksweg, en de voormalige lagere school waarin nu het dorpshuis is gevestigd. Deze overblijfselen vertegenwoordigen vanuit oogpunt van geschiedenis en cultuurhistorie een hoge landschappelijke waarde. 

Er is een zoekgebied ecologische passage aanwezig aan de zuidkant. Het is gelegen in een dynamisch landschap, in de zone landbouw en recreatie.

Ontwikkelingen omtrent voorzieningen: de openbare basisschool in Eemster blijft zo lang mogelijk open. Het buurthuis in Geeuwenbrug wordt ondersteund met openbare middelen.

Dorpsvisie: nee

Klik voor ontsluiting via de kaart